36 năm ‘phò chính, trừ tà’

“Phò chính”

Khi những cuộc kháng chiến chống ngoại xâm đã đi qua; đất nước lại bước vào cuộc “kháng chiến” mới, cuộc cách mạng mới: Vừa phát triển kinh tế – xã hội, bảo vệ sự thống nhất toàn vẹn lãnh thổ, vừa chiến đấu với những nguy cơ cản trở thực hiện mục tiêu CNXH.

Không còn kẻ thù xâm lược thì báo chí phải thực hiện nhiệm vụ “phò chính” là chiến sĩ trên mặt trận tư tưởng bảo vệ thể chế, chế độ, nền tảng tư tưởng của Đảng- Chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, bảo vệ pháp luật, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của dân tộc, nhân dân, phục vụ lẽ phải, đạo lý, chân lý, đứng về phía sự thật; “trừ tà” là trừ diệt những gì phương hại tới sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc, tới nhân dân, những gì gian dối, xảo quyệt, ác độc, trái với đạo đức, văn hoá, thuần phong mỹ tục, vi phạm chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước.

Ra đời ngày 10/7/1985, đúng thời kỳ đất nước bước vào cuộc chuyển mình; là tờ báo của Bộ Tư pháp, cơ quan của Chính phủ thực hiện chức năng quản lý nhà nước về công tác xây dựng và thi hành pháp luật, phổ biến giáo dục pháp luật… PLVN càng ý thức hơn nữa vai trò “phò chính, trừ tà” của mình, gắn chặt mình vào công cuộc đổi mới đất nước, tuyên truyền để mọi người dân tuân thủ pháp luật, sống và làm việc theo Hiến pháp, pháp luật.

“Phò chính, trừ tà” chính là thực hiện thông điệp “Vì Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam” trên măng-séc báo.

Ngày 10/7/1985 Báo ra số báo đầu tiên, là một trong những tờ báo chuyên ngành Tư pháp, pháp luật đầu tiên ở nước ta. Nhanh chóng vượt qua khó khăn, bắt nhịp công cuộc Đổi mới của đất nước, chỉ sau 5 năm thành lập, Báo chính thức thực hiện cơ chế tự chủ tài chính và có những phát triển ấn tượng, được sự quan tâm ủng hộ của đông đảo bạn đọc trong cả nước.

Bám sát tôn chỉ mục đích “tuyên truyền, phổ biến pháp luật, xây dựng ý thức pháp luật cho nhân dân”, PLVN đã có những sáng tạo tích cực, không chỉ “phò chính” tuyên truyền pháp luật trên từng trang báo giấy, từng bản tin bài viết xuất bản trên các ấn phẩm điện tử từng phút, từng giờ.

Vượt qua nhiệm vụ đơn thuần một tờ báo, PLVN còn có những sáng kiến ý nghĩa thiết thực, có tầm ảnh hưởng với việc xã hội hóa công tác phổ biến giáo dục pháp luật, như tổ chức các chương trình lan tỏa năng lượng tích cực, cổ vũ và đề cao tinh thần thượng tôn pháp luật, sống và làm việc theo Hiến pháp, pháp luật trong đời sống xã hội, từ “Gương sáng Tư pháp”, “Vinh danh hãng luật, luật sư tiêu biểu”, “Doanh nghiệp doanh nhân thượng tôn pháp luật – phát triển bền vững”, “Gương sáng Pháp luật”… đến chương trình hoạt động xã hội như Tri ân tháng 7 miền Trung, “Chung tay xóa nghèo pháp luật”, “Mái ấm Tư pháp”…

Qua những bài viết trung thực, khách quan, thận trọng, chính xác trên Báo PLVN, nhiều vụ án oan sai đã được tường minh, nhiều tổ chức doanh nghiệp đã được bày tỏ những nỗi hàm oan của mình trước dư luận, nhiều kiến giải về xây dựng hoàn thiện pháp luật và thể chế được ghi nhận, tiếp thu. Nhiều hoạt động và tuyến bài truyền thông, phổ biến các văn bản pháp luật của Báo đã tạo ra các hiệu ứng xã hội tích cực, góp phần tăng cường hiệu quả tổ chức và thi hành pháp luật trong đời sống xã hội.

Những sự nỗ lực hết mình trong sự nghiệp “phò chính” của PLVN suốt 36 năm qua đã được Đảng, Nhà nước, Chính phủ ghi nhận với nhiều Huân chương, Bằng khen, Cờ thi đua… Báo PLVN vinh dự hai lần được Chủ tịch nước trao tặng Huân chương Lao động hạng Nhất.

“Trừ tà”

36 năm qua, không chỉ làm tốt nhiệm vụ “phò chính”, PLVN cũng luôn ý thức sứ mệnh “trừ tà”, là một trong những tờ báo đi đầu trong cuộc đấu tranh phòng chống vi phạm pháp luật, chống tham nhũng, sai phạm, lãng phí, bảo vệ pháp luật và công lý chế độ.

Nói về khó khăn khi thực hiện sứ mệnh “trừ tà” của báo chí, một triết gia nổi tiếng thế giới từng chiêm nghiệm: “Nếu tất cả tờ báo đều quyết chỉ in cho tới khi chắc chắn điều họ in sẽ không động chạm bất cứ ai, sẽ có rất ít thứ được in ra”.

Khó khăn là thế, nhưng PLVN không chọn hướng đi dễ dãi, chạy theo những sự việc đã rồi. Thực hiện đúng tôn chỉ mục đích “tham gia đấu tranh phòng chống các vi phạm pháp luật, các hiện tượng tiêu cực trong xã hội”, “đáp ứng nhu cầu của xã hội về thông tin, nghiên cứu, tìm hiểu pháp luật, góp phần nâng cao hiệu quả của công tác quản lý nhà nước bằng pháp luật”, những bài viết của PLVN còn phải hướng đến mục tiêu là một nguồn tin chính xác cho các cơ quan chức năng, dự báo cảnh báo những dạng tội phạm kiểu mới, để người dân cảnh giác, để Nhà nước nhận diện có hướng ngăn chặn xử lý.

Những đối tượng sai phạm trước khi bị lôi ra ánh sáng công luận, thường sử dụng mọi thủ đoạn chiêu trò từ mua chuộc dụ dỗ, gây áp lực, đe nẹt. Tờ báo dám đấu tranh chống sai phạm, ngoài nghiệp vụ tinh thông, còn phải có kiến thức pháp lý vững vàng, tinh thần dũng cảm không run sợ trước các thế lực đen tối, có bản lĩnh tự tin vượt qua những xuyên tạc hiểu lầm…

Càng khó hơn bội phần, khi thời đại 4.0 xuất hiện những dạng tội phạm “cổ cồn trắng”, tội phạm kiểu mới trong vỏ bọc doanh nhân, những sai phạm tinh vi của một số cán bộ có chức quyền; khi bị phanh phui sai phạm thì “kiện ngược”, gây rối, vu khống…

Không như những lĩnh vực văn nghệ thể thao, đề tài thường “nhẹ nhàng”, người viết có thể dễ dàng bình luận đa chiều; lĩnh vực pháp luật lại khác. Khi đã trở thành một vụ kiện, một vụ án, sẽ có bên đúng bên sai, sẽ không thể có một “đáp án” vừa ý hài lòng cho tất cả các bên. Đó là lý do có thời điểm, theo thống kê của cơ quan quản lý báo chí, PLVN là một trong những tờ báo nhận được nhiều nhất những ý kiến trái chiều.

“Ai cũng chọn việc nhẹ nhàng” thì “gian khổ biết dành phần ai?” Thực tế đó cũng là những bài học để PLVN có nhiều kinh nghiệm hơn phục vụ sứ mệnh “trừ tà”. Quan trọng hơn cả, PLVN luôn tâm niệm lời Bác Hồ dạy: “Phê bình phải đúng đắn (…) Phê bình thì phải phê bình một cách thật thà, chân thành”. Khi các nhà báo trong mọi trường hợp khen cũng như chê đều với động cơ trong sáng, khách quan; không viết báo vì mục đích vụ lợi, cá nhân, ích kỷ; làm báo với phương châm “mắt sáng, lòng trong, bút sắc” thì nhất định không một thế lực hắc ám nào cản trở được sứ mệnh “trừ tà”.

Lửa nghề

36 năm tuổi đời với 31 năm thực hiện cơ chế tự chủ tài chính, hoạt động trong lĩnh vực “gai góc” bậc nhất cuộc sống, nhờ động lực nào mà tờ báo vẫn luôn bắt nhịp các cuộc cách mạng công nghệ truyền thông, vẫn phát triển không ngừng? Rất nhiều người đã đặt câu hỏi như vậy với PLVN.